Wetgeving WKB en proefprojecten bij prefab opbouw

In één week een extra verdieping op een woning: dat kan bij Opbouwineenweek. De opbouw wordt prefab aangevoerd en in vier uur staat er een wind en waterdicht casco op het dak. De rest van de week is nodig voor de afwerking. Wil je een compleet ingerichte opbouw, dan kan dat ook. In één maand kunnen tevens het stuc- en schilderwerk en de complete badkamer worden verzorgd.

“Ik kom oorspronkelijk niet uit de bouw, maar zag uit eigen ervaring wel dat het vaak misgaat als je als particulier je woning wilt laten uitbreiden of verbouwen”, aldus Martijn Schier- beek. “Daarnaast zag ik een toenemende behoefte aan extra ruimten bij je woning. Door de corona-tijd zijn meer mensen thuis gaan werken en een nieuwe woning is voor velen onbetaalbaar geworden. Toen ik die reclame zag van Upstairs, waarbij ze een trap renoveren in één dag, dacht ik: dat moet toch ook kunnen met een opbouw? Eén dag is te kort voor een complete opbouw, maar in één week lukt dat wel.”

Dat Martijn geen genoegen neemt met mindere kwaliteit blijkt wel uit het feit dat hij zich ook heeft aangemeld voor twee Wkb-proefprojecten. “Ik hoor iedereen zeuren over die Wkb, maar ik zie het juist als een kans om de kwaliteit te verbeteren. Zo verdwijnen ook de cowboys uit de markt. We zijn nu in de ontwerp, productie- en uitvoeringsfase gecontroleerd en alles bleek aan de bouwregelgeving te voldoen. Dat maakt me wel trots.”

Constructie dakopbouw

Opbouwineenweek biedt drie opties voor een dakopbouw, waarbij de eenvoudigste optie alleen de plaatsing van een kaal casco betekent. “Maar die optie wordt maar zelden gekozen”, zegt Martijn, die al tachtig tot negentig aanvragen per maand ziet binnenstromen. “Meestal is er vraag naar de Casco Plus-oplossing, waarbij ook elektra, water, doorvoer van leidingen, dichtzetten van de binnenwanden en indeling van meerdere ruimten is geregeld.

De derde optie is Casco Plus Deluxe, een soort turn-key-oplossing waarbij in één maand tevens het stuc- en schilderwerk en bijvoorbeeld een complete badkamer worden verzorgd.” Er zijn twee constructies mogelijk: staalframebouw of houtskeletbouw. De staalframebouw- units worden in Huizen gefabriceerd en de houtskeletbouwunits in Hoorn. “Vooral staalframebouw is een hele lichte bouwmethode die constructief op nagenoeg ieder plat dak is toe te passen. Ik ben nog geen projecten tegengekomen waarbij dat niet kon.”

Kwaliteitsborger

Om ervaring op te doen met het borgen van een dakopbouw kwam Martijn in contact met De Borgermeester. Dit is een gecertificeerde kwaliteitsborger en gespecialiseerd in dit soort projecten. Op dit moment heeft De Borgermeester zo’n 50 proefprojecten door Ne- derland. Via deze proefprojecten kwam Mar- tijn in aanraking met Bouwbedrijf Het Gilde. Dit bouwbedrijf is gespecialiseerd in nieuw- bouw van woningen, maar ook dakopbouwen en aanbouwen. “Bouwbedrijf Het Gilde doet ook mee aan proefprojecten, in samenwerking met De Borgermeester”, verklaart Martijn de keuze.

Tijdens het eerste proefproject is een opbouw met staalframebouw getoetst. “We zijn circa drie keer in die week op de bouwplaats geweest. De eerste dag bij het plaatsen van de stelregels, de hele dag tijdens de plaatsing van de opbouw en de controle na plaatsing, inclusief toetsing van de trapsparing in de betonvloer. Dat is veel, maar we investeren nu in de toekomst. Als we het proces kennen en erop kunnen vertrouwen, kan de aannemer zelf een grotere rol nemen in het verzamelen van bewijslast”, zegt Joost Tijssen van kwaliteitsborger De Borgermeester. Na dit project is een tweede project, ditmaal met een dakopbouw in houtskeletbouw, getoetst. “We zijn geen noemenswaardige afwijkingen tegengekomen. Dat is toch het voordeel van prefabriceren. In de uitvoering kan er weinig meer mis gaan”, aldus Joost.

Tekeningen en berekeningen zijn vroegtijdig naar De Borgermeester gestuurd ter beoordeling van de risicoanalyse. De aannemer kan tijdens de uitvoering met foto’s en certificaten aan de kwaliteitsborger aantonen dat aan de bouwregelgeving wordt voldaan. “In de toekomst kan de aannemer die informatie zelf uploaden via een app, die verbonden is met de KiK-tool waarmee wij werken”, zegt Joost.

Ervaringen

Martijn is tevreden over de twee proefprojecten en wil hier ook zeker mee doorgaan. “Waar ik wel tegenaan loop is de onduidelijkheid of bepaalde producten en uitvoeringswijzen wel voldoen aan de bouwregelgeving. Het zou mooi zijn wanneer ik in een overzicht kan zien welke producten of materialen ik moet kiezen. Denk aan de keuze voor de juiste isolatiematerialen en/of dakbedekking. Kan er niet een soort sticker op dat het voldoet?”

En de kosten? De meest gehoorde klacht is dat de extra kosten voor een kwaliteitsborger vooral bij een klein project veel te hoog zijn. “Wie zijn project goed voorbereidt en slim inspeelt op de aangewezen risico’s zal merken dat het met de extra kosten wel meevalt. We willen er samen met de bouwer voor zorgen dat een project aan de bouwregelgeving voldoet met minimale faalkosten”, zegt Joost. “Een goede manier om je voor te bereiden is het oefenen met een proefproject. Bij een proefproject werk je al volgens de regels van de nieuwe Wkb. Wij zijn toegelaten door Stich- ting KiK om met het instrument KiK te werken. Dat staat voor KOMO-instrument Kwaliteitsborging. Om de uitvoering van proefprojecten te versnellen is, vanuit het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), in november 2020 gestart met zogenoemde Ambassadeursnetwerken kwaliteitsborging (ANWkb). Een ambassadeursnetwerk bestaat uit een ambassadeursgemeente, een aantal omringende gemeenten, aannemers en kwaliteitsborgers. Voor projecten die vallen onder een ambassadeursnetwerk is een tegemoetkoming in de kosten van de kwaliteitsborger van maximaal 5.000 euro beschikbaar. De projecten van Opbouwineenweek vallen onder het Ambassadeursnetwerk Almere. Met de subsidie zijn onze extra bezoekjes aan de bouwplaats gedekt. Later is dat niet meer nodig om- dat er gewerkt wordt met standaard prefab onderdelen. Dat is ook een groot voordeel van prefab bouwen, uitbreiden en verbouwen: om- dat het een gestandaardiseerd proces betreft hoef je veel minder te controleren en gaan de kosten dus omlaag.”

Martijn besluit: “Het is fijn te horen dat we een early adaptor zijn, maar het verbaast me ook hoeveel bouwbedrijven om me heen amper weten wat de Wkb inhoudt. Die wachten gewoon af wat er op hen afkomt. Maar na inwerlingtreding van de Wkb vervalt deze subsidiemogelijkheid en ben je naast extra kennis, bij de eerste projecten waarschijnlijk ook onnodig veel geld kwijt. Wie nu goed oefent, kan straks de kosten voor de kwaliteitsborger behoorlijk beperken.”